Alametifarika kavramı iki farklı kelimenin birleşmesiyle oluşuyor. İşaret, belirti anlamında kullanılan “alamet”[1] ve bir şeyi ayırt etmeye yarayan özellik anlamında kullanılan “farika”.[2] Arapçadan bizlere geçmiş bir kavram alametifarika. Kelimenin özüne biraz daha yakın bir kullanım “alâmet-i fârika” olabilir. Öyleyse alametifarika bir şeyi özgün kılan, benzerlerinden ayırt eden bir işaret anlamıyla karşımıza çıkan bir kavram. Osmanlı döneminde ise bu kelimenin önemli bir yeri var. 1871 yılında marka tescillerini düzenleyen ilk kanunun adı olarak karşımıza çıkıyor. Fabrika Mâmulâtıyla Eşya-yı Ticariyye’ye Mahsus Alâmet-i Fârikalara Dâir Nizâmname Osmanlı döneminde yürürlüğe giren ilk marka kanunu. [3] Marka kavramına da “alametifarika” kavramı çerçevesinde bakmak aslında markaların özünde özgünlük olması gerektiğinin önemli işaretlerinden biri oluyor.
İtina, bir şeyin istenildiği gibi olması için gereken dikkati gösterme, özenme, önem gösterme demek.[4] Arapça kökenli bir kelime olan itina kavramının anlamını özümsemiş olmak ve bu kavramı zihnimizin bir köşesinde tutmak, işlerimizde itinalı davranmamızı da pekiştirmez mi?
Diğerkâm Farsça kökenli bir kelime. Başka(sı) anlamına gelen “digar” ve seven, sevgi anlamına gelen “kam” sözcüklerinin birleşmesiyle 20.yy başlarında ortaya çıkmış bir deyim.[5] Başkalarına duyulan sevgi, başkalarının iyiliği için fedakârlık yapmak anlamını barındırıyor. Diğergâm olarak kullanımı da mevcut. Farklı dillerde de benzer bir anlamı taşıyan bir kelime var. İngilizcede “altruism” deniyor. Altruism kelimesi ise Fransızcada diğer insanlar anlamına gelen “autrui” kelimesinden türemiş. Autrui’nin köken ise Latincede diğer anlamına gelen “alter” kelimesi. Batı dünyasında da bu kelimenin kullanımı 1800’lü yıllarda başlamış.[6] Üzerine düşünülmesi gereken bir kavram.
[1] http://www.lugatim.com/s/alamet
[2] http://www.lugatim.com/s/F%C3%82R%C4%B0KA
[3] https://kulturdanismanlik.com/malumat/gecmisi-anlamak-gelecegi-tasarlamak/
[4] http://www.lugatim.com/s/itina
[5] https://www.nisanyansozluk.com/?k=di%C4%9Fergam
[6] https://www.merriam-webster.com/dictionary/altruism?src=search-dict-box#note-1
Comments are closed